Wilde meid

Ze zit in de tweede klas, heeft een prachtige bos donkere krullen met blonde highlights, felle bruine ogen en een grote mond. Er zijn er maar weinig die zo’n scheur open zetten tegen leraren of mede-leerlingen: als Aisha het ergens niet mee eens is, zal de hele wereld dat weten! Altijd in het zwart gekleed, een strakke broek met daarboven een gedecolleteerd bloesje of t-shirt. Klein van stuk, maar krachtig en snel van bewegen.
Als ze hoort dat ze bij mij in een groepje is ingedeeld voor de extra leesbegeleiding die de hele klas krijgt, is ze daar helemaal niet blij mee en steekt dat niet onder stoelen of banken. Ze probeert op allerlei manieren de indeling te veranderen.
“U bent raar, juffrouw. Ik weet nu al dat wij veel ruzie gaan krijgen; dat is gewoon zo.”
Haar schelle stem verraadt hoe ongeduldig en ook ongerust ze is. Maar doordat ik rustig en vriendelijk blijf, kalmeert ze uiteindelijk en kan ik haar overhalen om het in ieder geval een keer te proberen met mij.
Tot haar eigen verbazing moet ze af en toe erg om me lachen, bijvoorbeeld als ik in het Arabisch probeer te zweren dat iets echt waar is. En ik vind het niet alleen heel grappig, maar ook intelligent hoe ze het gebroken Nederlands van een oudere Marokkaanse man imiteert die boodschappen doet bij de Volmar. Als een jongen uit ons groepje op een bijdehante machomanier beweert dat the Beatles uit Amerika kwamen en ik hem fijntjes op zijn nummer zet, heb ik mijn eerste high-five van Aisha te pakken.

Aisha heeft een ingewikkelde familieachtergrond, waar ze heel af en toe iets over loslaat. Geweld, obscure handel, gescheiden ouders met meer problemen dan ze aan kunnen… geen wonder dat dit alles zijn weerslag heeft op haar gedrag. Haar resultaten zijn onvoldoende (terwijl ze bepaald geen domme meid is) en haar gedrag loopt bij andere leraren regelmatig de spuigaten uit. Dan gaat ze helemaal uit haar dak, scheldt en schreeuwt en maakt zichzelf daarmee totaal onmogelijk. Te koppig en te trots om haar excuses aan te bieden, want “zij” zijn gek en oneerlijk en geven niet goed les, enz. Aisha laat zich niet leiden door volwassenen, maar is nog te jong om haar eigen leven ter hand te nemen.
Na de meivakantie komt ze ineens in de les met een hoofddoek om: ik herken haar in eerste instantie niet eens. Verbaasd vraag ik naar de reden. “Is beter voor me, juffrouw,” antwoordt ze “voor m’n gedrag enzo.”
En het lijkt haar inderdaad te helpen, want ze is rustiger, beter aanspreekbaar en vastberaden om haar cijfers op te halen, zodat ze alsnog over kan gaan.
Helaas is het haar niet gelukt om haar gemiddelde zodanig op te krikken dat ze naar de 3e klas kan gaan en dus zie ik Aisha na de zomer weer terug in de tweede klas. Zonder hoofddoek.
“Het paste niet echt bij mij, dus daarom,” is het enige dat ze er over kwijt wil; de rest lacht ze weg.

Dit schooljaar geef ik Aisha vier uur Nederlands in de week. Omdat ik weet dat het niet bepaald haar zwakste vak is, stel ik haar voor om in de les vooral veel boeken te lezen en zelf haar werktempo te bepalen. Als ze er maar wel voor zorgt om de toetsen goed te maken. Het vertrouwen dat ik stel in haar zelfstandigheid en goede resultaten staat haar wel aan en ze gaat aan de slag: ze haalt hoge cijfers en leest aan één stuk door.
Met name boeken die moeilijke levensverhalen verhalen vertellen, wekken een bovenmatige interesse in haar op.
Lezend loopt ze door de gang, van het ene lokaal naar het andere. De wiskundejuf zegt in de vergadering dat ze het prettig vindt dat Aisha zo rustig is in de les, maar dat ze niet zeker weet of het de bedoeling is dat het komt doordat ze helemaal verdiept is in “Echte mannen eten geen kaas” of “De Uitverkorene”.
Als ik Aisha vertel, dat wiskunde net zo belangrijk is als Nederlands en dat ze dat boek ook thuis kan lezen, reageert ze heftig.
“Ik kan niet stoppen met lezen, juffrouw. Het is zo erg wat er allemaal gebeurt in dat boek. Ik moet weten hoe het afloopt.”
“Er staan gruwelijke dingen beschreven, misschien is het daarom ook wel verstandig om het af en toe even weg te leggen?“ probeer ik nog.
“Ach juffrouw, als ik het vergelijk met mijn leven… daar kan ik ook een boek over schrijven, hoor!” is haar resolute antwoord en met een opgewekte grijns kijkt ze me aan. Maar in haar ogen zie ik iets dat me zegt dat ze daar best wel eens gelijk in zou kunnen hebben. Ik sla een arm om haar heen en trek haar naar me toe. Even legt ze haar krullen op mijn schouder. We zuchten tegelijkertijd.
Het is ook allemaal wat.
“Doei juf!”
Daar gaat ze weer, op naar de volgende les.

Uiteindelijk zal ze weg gaan van onze school, omdat ze anders weer moet blijven zitten. Ze heeft een vorm van begeleiding nodig die wij haar jammer genoeg niet kunnen bieden. Maar voordat het zover is, komt ze af en toe even een knuffel bij me halen.